A


ashisabaki: Voetenbewegingen . Bijvoorbeeld: okuriashi, ayumiashi, hirakiashi (migi , hidari), tsugiashi, mae en ato.

Atarashii naginata: nieuwe naginata. Combinatie en standardisatie van verschillende stijlen.

ato: naar achter

Ayumiashi : voetenbewegingen die de verplaatsing toelaten, voor/achterkant. 4stappen, de voeten kruisen zich bij elke stap







B

Bogu : wapenuitrusting die door de naginataka wordt gedragen. Ze bestaat uit : de sune-ate (bescherming voor de tibia), de men (helm), de kote (handschoemen), de do (lichaamsbescherming), en de tare (bescherming van tussen been).
Men – miden van het hoofd/ Do – boven lichaam/ Tare – tussen been/ Kote - polsen/ Sune - benen


 

 

bokken: zie tachi

bokuto: zie tachi



C

chikai-ma-ai: houding van de kissaki van de tegenstander. De kissaki steekt de monouchi uit van meer dan 25cm.

chudan-no-kamae: basis houding (gevest) en de meest gebruikte voor aanvallen en weren. Het lichaam is van opzij en de naginata wordt horizontaal gehouden met de kissaki een beetje opgeheven en naar de middenlijn van de tegenstander gericht.



Chudan-no-kamae

 

chui: Waarschuwing van de hoofdscheidsrechter als een strijder een fout maakt. Bij de tweede waarschuwing krijgt de tegenstrijder een hansoku .


D

datotsu: aanslag die op precieze plekken worden gedaan.

datotsubo:
stokje die men gebruikt om sommige aanslagen te verrichten.

datotsu-bui: Geldige punten op de tegenstander. (12 in totaal : men , soku men , tsuki ,do , kote ,sune)

do: Midden van het lichaam en deel van de bogu dat het beschermt. Het is een geldig doelwit (yuko datotsu) tijdens de competities (shiai).

dojo: trainingzaal

do-uchi: Geldige aanslag in het midden van het lichaam


E

e-bu: heft van de naginata

e-harai: afweertechniek dat de e-bu gebruikt om de naginata van de tegenstander weg te kloppen.

Edo periode: 1603-1867. Een tijd van vrede tijdens het feodale Japan. Verschijnen van vuurwapens.

Encho: Verlenging bij hikiwake . Na drie enchos is er een beslissing van de scheidsrechter.

Engi: Katas (vastgestelde technische bewegingen).



F

fukushin: scheidsrechter. Twee scheidsrechters helpen de hoofdscheidsrechter te beslissen of er punten en waarschuwingen moeten gegeven worden.

fumi-kae-ashi: voetbewegingen om van kant te veranderen. De achterste voet wordt naar voor gebracht naast de voorste voet, de andere wordt naar achter gebracht


furiage-men-uchi: aanslag waarvoor de aanvaller zijn naginata over zijn hoofd opheft en het hoofd van zijn tegenstander klopt.

furiage-kote-uchi: aanslag waarvoor de aanvaller zijn naginata over zijn hoofd opheft en de pols van zijn tegenstander klopt.

furiage-sune-uchi: aanslag waarvoor de aanvaller zijn naginata over zijn hoofd opheft en de tibia van zijn tegenstander klopt.

furikaeshi: beweging over het hoofd die in chudan-no-kamae begint. Naar gedan opzij aanslaan, over het hoofd de handen wisselen en de naginata naar beneden halen om aan te slagen.


G

gedan-no-kamae: gevest dat wordt gebruikt voor verdediging en tegen-aanslag. De kissaki naar beneden gericht. Het moet naar de middenlijn van de tegenstander gericht zijn op ongeveer 10 cm afstand van de vloer. De ha is naar boven gericht. Gedan-no-kamae

 

Gedan-no-kamae

 

gogi: beraadslaging van de shinpan.


H

ha-bu: lemmet

hachimaki: zie tenugui

hajime: "Beginnen". Ook gebruikt door de shinpan om een shiai te beginnen.

hakama: "Jurk-broek" gedragen bij naginata beoefening. In katoen of synthetisch, blauw of zwart (voor naginata).

hanmi: houding

hansoku: waarschuwing nadat er een fout wordt gemaakt.

hantei: beslissing van de winner door de shinpan. Een punt wordt aan de winner gegeven (door de opslag van vlaggen) aan de speler die het grootste bevoegdheid had bij zijn aanvallen en op zijn defensie, zijn positie en zijn wijze heeft het best heeft uiteengezet en die de minste hansoku heeft.

happoburi: training oefeningen (directie van snijden) die aan het begin van de les worden behoefend. jogeburi, nanameburi, yokoburi, nanameburi shitakara en furikaeshi.

hara: 1) buik. 2) plaats van het ziel (in de buik).

harai-waza: gebruikte technieken om een aanval te voorzien. De sori is gebruikt om de naginata van de tegenstander te verjagen . De l'e-bu mag ook gebruikt worden (zie e-harai).

hasso-no-kamae: offensieve houding waarvoor de naginata naar omhood en in diagonaal is gehouden. De ishizuki is in het midden van de dij en in de middenlijn van het lichaam. De ha is naar voor gericht, de pols is op de heup.


 

hidari: links

hidari kamae: kamae (gevest) met de linker voet naar voor

hikiwake: ex æquo

himo: koorden die worden gebruikt om de bogu en de hakama vast te binden.

hirakiashi: Hiraki-ashi (hidari, migi) – voetbewegingen die de verplaatsing links/rechts toelaten. De eerste voet, dezelfde dan de richting wordt verplaatst en de tweede voet wordt er bijgezet.



hyoji gakari: De persoon verantwoordelijk om de beslissingen van de hoofdscheidsrechter aan te geven.


I

igi: Een officieel protest.

ippon: een punt

ippon gachi shobu ari: " Overwinning die door slechts één punt is besloten ". Een aankondiging door de rechter na een gewonnen overwinning van slechts één punt.
ishizuki: einde van de naginata aan de e-bu kant.

ishizuki-tsuki: Een slag die aan de kant van de buik wordt gedragen,waarin ishizuki wordt gebruikt.


J

jibiki: woordenboek

jodan-no-kamae: dit gevest is gunstig door zijn snelheid, en zijn aanslag afstand. De Naginata wordt horizontaal boven het hoofd gehouden met de ishizuki naar voren en in het centrum van het lichaam . Ha naar boven gericht.



jyogai: faut: een van de tegenstanders sapt de shiaijo uit.


K

kamae: gevest/houding. Bijvoorbeeld : chudan-no-kamae, jodan-no-kamae, gedan-no-kamae, wakigamae, hasso-no-kamae.(migi en hidari)

katana: Japanse degen (samurai)

keiji gakari: persoon belast met het noteren van de score . Geholpen door een of twee personen, de keiji gakari noteert ook de tijd, het aantal punten en fouten.

keiko (o-keiko): training cessie.

keiko-gi: training jasje.

kiai: schreew gedurende een aanval.

ki ken tai ichi: aanslag met de naginata, het lichaam en de geest vereenigd.

kihon: basis bewegingen

kissaki: punt van het lemmet.

kote: 1) polsen. 2) geldig doelwit (yuko datotsu)tijdens de competities (shiai). 3) beschermingshandschoenen


L

 


M

ma-ai: afstand tussen de tegenstanders.

mae: beweging naar voor

makiotoshi-waza: het gebruiken van de sori om een slag (oprollen) aan de naginata van de tegenstander te geven van boven tot onder om de naginata weg te jagen. (in de derde kata gebruikt).

makoto: 1) waarheid; oprechtheid; eerlijkheid; trouw.

Meiji era : historische periode (1868-1912).

men: 1) hoofd. geldig doelwit (yuko datotsu) tijdens de competities (shiai). 2) beschermingshelm

men-uchi: slag aan de hoofd

migi: rechts (rechterkant)

migi kamae: kamae (ouding) waarvoor de rechtervoet vooruit is

mochikae: houdingverandering van een kant naar de andere.

mochikae-soku-men-uchi: afwisseling van slagen op de linker- en de rechterkant van de shomen.

mochikae-sune-uchi: afwisseling van slagen op de linker- en de rechterkant van de sune

monouchi: deel van de ha onder de kissaki. Tijdens de shiai moeten de slagen met de monouchi getroffen worden.

mune: bovenste deel (concaaf) van de lemmet.


N

naginata: Wapen dat in Japan tijdens de middeleeuwen gebruikt werd. Gevormd door een houten steel die ongeveer 1m70 lang meet en een gebogen lemmet (+- 50cm), scherp op de convexe kant.


naginataka: iemand die naginata beoefend

nuki-waza: ontwijkende bewegingstechnieken


O

obi: riem die rond de keiko-gi en onder de hakama wordt gedragen. De riem is 2-3 meter lang en van wit katoen gemaakt.

okuri-ashi: Okuri-ashi (mae, ato) – voetenbewegingen die de verplaatsing toelaten, voor/achterkant. De eerste voet wordt verplaatst en de tweede voet wordt bij de eerste voet geplaatst.



P



Q

 


R

rei: respectsaluut. Een mentale voorbereiding is geëist voor en na het saluut. Voor het saluut aan de shomen moet de rug met de verticaal een hoek van 30° vormen. De rug moet zo recht als mogelijk gehouden worden. Om een tegenstander te salueren moet de hoek maar 15° zijn. Het visueel contact moet er bij elk moment blijven.

ritsu-rei: saluuthouding

ryu: School voor gevechtsporten


S

san-bon-shobu: 3 punten tellen ,methode die in shiai wordt gebruikt

sayu-do-uchi: Slagen aan de zijkanten, links en rechts of omgekeerd (in het algemeen vanaf waki kamae)

sayu-sokumen-uchi: Slagen aan de linker en rechter kant van de hoofd, of omgekeerd (hoek van 30°). sayu men : hasso men ,hasso men

sayu-sune-uchi: Slagen aan de benen. (1 slag aan elk kant)

seiza: zithouding . De knieën moeten op een afstand van 15 cm van elkaar zijn. U moet op de hielen zitten met een rechte rug. sen-dan-maki:

Sendanmaki : Sectie van de naginata waar de ha-bu aan de e-bu is vastgebonden door het rollen van witte tape (17cm)

sensei: leraar

senshu gakari: persoon verantwoordelijk voor het oproepen van de tegenstanders in de shiai-jo. De senshu gakari moet ook het materiaal inspecteren.

shiai: vechten met een wapenuitrusting

shikake-ooji: Voorbepaalde bewegingen waarin men basisbewegingen en waza combineert. De aanvaller is shikake en de verdediger is ooji genoemd. In Engi, vertrekken de tegenstanders van 4 m afstand vanaf shizentai en salueren (15 °). Wanneer de shikake-ooji gedaan zijn, gaan beide terug naar shizentai en salueren ze opnieuw.

shinogi: kant van het lemmet .

shinpan shunin: Scheidsrechter. De shunin shinpan helpt de hoofdscheidsrechter als er meer dan een shiai tegelijkertijd is.

shinpancho: Hoofdscheidsrechter . Hij moet zorgen dat de regels goed worden gerespecteerd.

shizentai: stahouding. Shizentai geeft de toestemming om vlug te reageren aan de bewegingen van de tegenstander. Het is een vrije en stabiele houding.



shobu-ari:
"Gewonnen". Aan het einde van een shiai zegt de hoofdscheidsrechter "shobu-ari" of "hikiwake" (gelijk spel).

shomen: 1)voorhoofd. 2) voorkant van het matje (de kamiza, bovenkant van het matje waar de sensei zit).

shushin: hoofdscheidsrechter.

soku-men-uchi: slag op de zijkant van de shomen( 30°)

sonobade: happoburi zonder verplaatsing

sori: ronding van het lemmet

soutai: positie van de tegenstanders als zij allebei in shizentai. De afstand tussen de tegenstanders moet van 4 m zijn.

sune: scheenbenen. Geldige trefpunten in shiai.

sune-ate: scheenbeenbeschermingen

sune-uchi: Slag aan de scheenbenen.


T

tachi: houten reproductie die bij het trainen van Tendo Ryu wordt gebruikt. Soms ook bokken of bokuto genoemd.

taijo: Uitzetting van een match.

tai-sabaki: Voetbewegingen gebruikt als men het lichaam beweegt en als men slaagt. De heupen zijn het centrum van de beweging.

tare: Bescherming voor het bekken en de dijen.

te: hand

Tendo Ryu: Vorm van oude jutsu van naginata tegen katana (bokken) dat men leert gescheiden van Atarashii Naginata. Velen die Atarashii Naginata studeren praktiseren ook Tendo Ryu.

te-no-uchi: grijp

tenugui: Stuk stof onder de men gedragen. Beschermt de men en brengt geluk aan wie het draagt. Hetzelfde stuk stof wordt in kendo gebruikt en is ook hachimaki genoemd.

tokei gakari: Degene die in shiai een oog op de afgelopen tijd houdt.

Tsugi-ashi (mae, ato) :Sprong die de verplaatsing naar voor / naar achter toelaat. De voeten kruisen elkaar niet.


tsuki: 1) Slag met de kissaki of de ishizuki aan de keel. 2) keel . Deze slag is verboden tot de leeftijd van 18 jaar en wordt alleen gebruikt tijdens shiai of training in bogu door hoogontwikkelde studenten. (ten minste 1ste dan)


U

uchikaeshi: Basis oefening. Men, hasso men, hasso men, hasso sune, hasso sune, tsugiashi ato, men.


V

 


W

waki-gamae: Offensieve houding die vlotte slagen toelaat (vooral do maar ook andere datotsu). De naginata wordt horizontaal gehouden met de ishizuki naar voren. De ha is opzij gericht.


waza: techniek


X

 


Y

yame: "stop"

yuko-datotsu:
geldige slag.


Z

zanshin: 1) geest . 2) Concentratie

zarei: beugen vanaf seiza.

Zen Nihon Naginata Renmei: All Japan Naginata Federation/ Japanse naginata federatie



Bronnen:

• "Illustrated Naginata"
Published by the All Japan Naginata Federation (Zen Nihon Naginata Renmei)
• "A Dictionary of the Martial Arts" by Louis Frederic
Published by Charles E. Tuttle Company, Ltd. ISBN # 0-8048-1750-2
• Images used in animations have been taken from "Illustrated Naginata"
Published by the All Japan Naginata Federation (Zen Nihon Naginata Renmei)
• Pictures from www.naginata.nl
• Maid by the SCNF
• Translation in Dutch : Charlotte Vandersleyen